1. แกแล
Maclura cochinchinensis (Lour.) Corner
MORACEAE
ชื่ออื่น แกก้อง สักขี เหลือง แกล แหรเข ช้างงาต้อก น้ำเคี่ยวโซ่ หนามเข

รูปลักษณะ
ไม้พุ่ม สูง 5 - 10 เมตร มียางขาว
ใบเดี่ยว เรี่ยงสลับ เวียนรอบกิ่งรูปวงรี กว้าง 1 - 3.5 ซม. ยาว 2 - 9 ซม. มีหนามแหลมออกตรงซอกใบ 1 อัน ยาวประมาณ 1 ซม.
ดอกช่อ ออกที่ซอกใบ แยกเพศ อยู่คนละต้น รูปกลม
ผล เป็นผลรวม
สรรพคุณและส่วนที่นำมาใช้เป็นยา
แก่น - ใช้แก่นแก้ไข้รากสาด แก้ท้องร่วง บำรุงน้ำเหลือง บำรุงกำลัง บำรุงเลือด


 

2. ผักเป็ดแดง
Joyweed

Alternanthera bettzickiana (Regel) Nichols.
AMARANTHACEAE
ชื่ออื่น ผักเป็ดฝรั่ง พรมมิแดง ผักโหมแดง

รูปลักษณะ
ไม้ล้มลุกอายุหลายปี ลำต้นตั้งตรง สูง 10-20 ซม.
ใบเดี่ยว เรียงตรงข้าม รูปสีเหลี่ยมขนมเปียกปูน หรือรูปใบหอกกลับ กว้าง 0.5-1.5 ซม. ยาว 1-5 ซม. สีแดง
ดอกช่อ รูปกระบอก หรือทรงกลมออกที่ซอกใบและปลายกิ่ง กลีบรวมสีขาวนวล
ผลแห้ง รูปคล้ายโล่ เมล็ดสีน้ำตาล
สรรพคุณและส่วนที่นำมาใช้เป็นยา
ทั้งต้น - รับประทานเป็นผักช่วยขับน้ำนม ต้มกับน้ำ รับประทานเป็นยาแก้ไข้ ตำพอกรักษาแผล


 

3. ฝาง
Sappan

Caesalpinia sappan Linn.
FABACEAE
ชื่ออื่น ฝางส้ม

รูปลักษณะ
ไม้พุ่ม สูง 5 - 8 เมตร มีหนามทั่วไป
ใบ ประกอบแบบขนนกสองชั้น เรียงสลับ ใบย่อยรูปไข่ หรือรูปขอบขนาน กว้าง 0.6 - 0.8 ซม. ยาว 1.5 - 1.8 ซม. โคนใบเฉียง
ดอกช่อ ออกที่ซอกใบตอนปลายกิ่งหรือที่ปลายกิ่ง กลีบดอกสีเหลือง
ผล เป็นฝักแบน สีน้ำตาล
สรรพคุณและส่วนที่นำมาใช้เป็นยา
แก่น - ใช้แก่นเป็นยาขับระดู บำรุงเลือด แก้ปอดพิการ ขับเสมหะ น้ำต้มแก่น ใช้แต่งสีแดงของน้ำอุทัย และแต่งสีขนมหวานต่างๆ สารที่มีสีแดงคือ Brazilin